Haziran ayı enflasyon verileri üzerinden yapılan hesaplamalarla, temmuz ayında konut ve iş yeri kiralarındaki tavan zam oranı netleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre, temmuz ayında kontrat dönemi gelen kiracılara yapılacak en fazla zam oranı yüzde 43,23 olacak.
Haziran ayında enflasyon bir önceki aya göre yüzde 1,37, yıllık bazda ise yüzde 35,05 artış gösterdi. Bu veriler ışığında temmuz ayı için konut ve iş yeri kiralarında uygulanabilecek tavan artış oranı belirlendi.
Kira Artışı Tavan Oranı Açıklandı
12 aylık enflasyon ortalamasına göre yapılan hesaplamalarla, mülk sahipleri temmuz ayında kontrat dönemi gelen kiracılara en fazla yüzde 43,23 oranında zam yapabilecek.
Önceki yıllarda hükümetin uyguladığı sınırlamalarla kira artış oranları TÜFE üzerinden hesaplanıp yüzde 25'le sınırlandırılmıştı. Ancak 2024 yılı Temmuz ayında bu sınır kaldırıldı ve temmuzdan itibaren kira artışları TÜFE oranına göre yapılacak. Bu değişiklikle, konut ve iş yeri kiralarındaki artışlar 12 aylık enflasyon ortalamasına göre belirlenecek.
Geçen Ay Yapılan Kira Artışı Ne Kadardı?
Mayıs ayında TÜFE verileri, bir önceki aya göre yüzde 1,53, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 15,09, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 35,41 artış gösterdi. On iki aylık ortalamaya göre ise artış yüzde 45,80 olarak hesaplandı. Bu oran doğrultusunda, haziran ayında kira artışı yüzde 45,80 olarak uygulanmıştı.
Kira Artışı Nasıl Hesaplanıyor?
Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesine göre, kira artış oranları, bir önceki kira yılındaki TÜFE'nin 12 aylık ortalamasına göre belirleniyor. Bu oran, hem konut hem de iş yeri kiralarında yasal üst sınırı oluşturuyor. 1 Temmuz 2024 itibarıyla yüzde 25'lik kira artışı sınırı kaldırıldı ve zamlar tamamen TÜFE'ye endeksli hale geldi.
Örneğin, mevcut kira bedeli 10.000 TL olan bir konut için, TÜFE'nin 12 aylık ortalaması yüzde 45,80 ise, artış miktarı şu şekilde hesaplanıyor:
- Hesaplama: 10.000 TL x 45,80 / 100 = 4.580 TL (artış miktarı)
- Yeni Kira Bedeli: 10.000 TL + 4.580 TL = 14.580 TL
İş yeri kiralarında da aynı hesaplama yöntemi uygulanıyor. Ancak, kira sözleşmesinde farklı bir artış oranı belirlenmişse ve bu oran TÜFE'yi aşmıyorsa, sözleşmedeki oran geçerli olabiliyor. Ev sahipleri, TÜFE oranının altında bir artış yapabilir, ancak yasal olarak TÜFE oranını aşan bir artış geçersiz sayılır.
TÜFE ve ÜFE’nin Rolü
TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi), vatandaşların satın aldığı mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimi yansıtırken, ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) üretim maliyetlerindeki dalgalanmaları gösterir. 2019'dan sonra yapılan yasal değişiklikle, kira artışlarında ÜFE yerine TÜFE esas alınmaya başlanmıştır. Ancak bazı eski kira sözleşmelerinde "TEFE-ÜFE ortalaması" ifadesi bulunabiliyor. Bu durumda, eğer sözleşmedeki artış oranı TÜFE'yi aşarsa, yasal üst sınır olarak TÜFE oranı uygulanır.
