Tarım sektöründe önemli bir değişiklik yürürlüğe girdi. 15 Ocak 2025’te yapılan yasal düzenleme ile Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı olan çiftçilere zorunlu sigortalılık getirildi. 15 Temmuz’dan itibaren özel bir muafiyet belgesi sunmayanlar otomatik olarak BAĞ-KUR’lu sayılmaya başladı ve prim borçları tahakkuk ettirildi.
BAĞ-KUR kaydı otomatik yapılıyor
7538 sayılı kanunun 16. maddesi kapsamında, ÇKS’ye kayıtlı olan çiftçiler artık ziraat odaları aracılığıyla SGK’ya bildirilecek. Bu bildirimle birlikte, muafiyet belgesi sunamayan çiftçilerin BAĞ-KUR kaydı otomatik olarak başlayacak. Bu durum birçok kişi için emekli maaşı, dul-yetim aylığı ya da 65 yaş aylığında kesinti anlamına gelebilir.
"Fındık üreticileri bile etkilenebilir" uyarısı
Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Okan Güray Bülbül, özellikle Karadeniz’de küçük ölçekli tarım yapan, yılda sadece 100 kg fındık üreten kişilerin bile etkilenebileceğini dile getirdi. Bu kişilerin çoğunun farklı şehirlerde yaşadığını, gelişmeden haberleri olmadığını söyledi.
Aylıklar nasıl etkilenecek?
Muafiyet belgesi sunamayanlar için hem BAĞ-KUR prim borcu oluşacak hem de aldıkları aylıklarda kesinti veya tamamen kesilme durumu yaşanabilecek. 65 yaş aylığı alanlar için sigortalılık durumu oluştuğunda aylık tamamen kesilecek. Dul eşlerin maaşları ise düşecek.
Kimler muaf olacak?
Tarımsal gelirinden giderler düşüldükten sonra asgari ücretten az kazananlar, Ziraat Odası’ndan alacakları muafiyet belgesiyle sigortalılıktan muaf tutulabilecek. Ayrıca 65 yaş üzerindekiler, SGK’ya yazılı dilekçe vererek BAĞ-KUR kaydını iptal ettirebilecek. Bu belgeler sadece geriye dönük 1 yılı kapsayabilecek.
“Adım olumlu ama geçiş süresi uzatılmalı”
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, çiftçilerin sosyal güvenliğe kavuşmasının olumlu bir gelişme olduğunu ancak birçok kişinin düzenlemeden habersiz olduğunu söyledi. Doğru, geçiş süresinin uzatılması ve Ziraat Odalarının belge verirken çiftçilerden aidat borcu talep etmemesi gerektiğini belirtti.
