Türkiye’nin dünya ticaretinde lider olduğu fındıkta, kahverengi kokarca istilası, kuraklık ve zirai don nedeniyle rekolte ciddi şekilde düşüş gösterdi. Uzmanlara göre 2025 mahsul yılında en az 250 bin ton kayıp yaşandı. Bu kayıp, son yılların en düşük üretim seviyesine işaret ediyor.
3’lü tehdit fındık bahçelerini çökertti
• Kahverengi kokarca zararı
• İklim değişikliğine bağlı kuraklık
• Nisan ayındaki ağır don olayı
Bu etkenler, hem verimi hem kaliteyi olumsuz etkiledi. Ulusal Fındık Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Sebahattin Arslantürk, “Bu sezon son yılların en büyük kaybı ile karşı karşıyayız” dedi.
33 ilde yayılım: Tehlike büyüyor
Kahverengi kokarca, fındığın yanı sıra pek çok bitkinin yaprak ve özsuyuyla beslenerek kurumasına yol açıyor. Tarım Bakanlığının çalışmasına göre zararlı şu anda 33 ilde tespit edildi ve yayılım hızla devam ediyor.
Mücadele yıllar sürecek: “Yok etmek mümkün değil”
Arslantürk, kimyasal ve biyolojik mücadelenin yoğunlaştırılması gerektiğini belirtti:
“Bu zararlıyı tamamen yok etmek mümkün değil. Fakat kontrol altında tutabiliriz. İlaçlama yılda 3-4 kez yapılmalı. Mücadele en az 5-10 yıl kesintisiz sürmeli.”
Samuray arısı devrede
Uzmanlar, en etkili çözümün biyolojik mücadele olduğunun altını çiziyor. “Samuray arısı” olarak bilinen Trissolcus japonicusun üretiminin artırılarak doğaya salınması planlanıyor. Böylece popülasyonun kontrol altına alınması amaçlanıyor.
“Zarar her geçen yıl artabilir” uyarısı
Arslantürk şu uyarıda bulundu:
“Gerekli tedbirler alınmazsa hem fındık üreticisi hem de ülke ekonomisi daha büyük kayıplarla karşılaşabilir. Bu yıl sadece kokarca kaynaklı zarar 40 bin ton seviyesinde. Geçen yıla göre artış var.”
