Çikolatanın temel hammaddesi olan kakao, yatırımcılarına artık tat vermiyor. İki yıldır süren yükseliş trendi, arz bolluğu, zayıf talep ve spekülatif pozisyonların kapanmasıyla birlikte tersine döndü. Son bir ayda fiyatlar yüzde 14’ten fazla değer kaybederken, yılbaşından bu yana düşüş yaklaşık yüzde 48’e kadar ulaştı.
New York Borsası’nda işlem gören kakao vadeli kontratları 5800 dolar/ton seviyesine kadar gerileyerek 20 ayın en düşük düzeyine indi. Londra piyasasında da fiyatlar son bir yılda yüzde 26 düşüşle 4100 sterline geriledi.
Küresel Talepte Zayıflama
Asya’da 2024’ün üçüncü çeyreğinde kakao işleme miktarı yüzde 17 azalarak 183.413 tona, Avrupa’da ise yüzde 4,8 düşüşle 337.353 tona indi. Kuzey Amerika’da çikolatalı şekerleme satışlarında yüzde 21’lik düşüş, küresel talepteki daralmanın en çarpıcı göstergesi oldu.
Batı Afrika’da Üretim Artışı Beklentisi
Arz tarafında ise tablo tam tersi yönde ilerliyor. Fildişi Sahili ve Gana’daki olumlu hava koşulları ve artan teslimatlar sayesinde 2024/25 sezonunda güçlü bir hasat öngörülüyor. Bloomberg verilerine göre, 2025/26 sezonunda küresel kakao piyasasında 186 bin tonluk arz fazlası oluşabilir. Uluslararası Kakao Örgütü (ICCO) ise 2024/25 sezonu için yüzde 7,8 üretim artışı tahmin ediyor.
Ülkelere Göre Piyasa Gelişmeleri
- Fildişi Sahili: 1–11 Ekim döneminde liman teslimatları geçen yıla göre yarı yarıya azaldı (100.264 tondan 48.753 tona).
- Gana: Son 4 haftada 50.440 tonluk teslimatla geçen yılın 11.000 tonluk seviyesinin üzerine çıktı.
- Nijerya: 2025/26 üretiminin yüzde 11 düşerek 305.000 tona inmesi bekleniyor. Ağustos ihracatı ise yüzde 15 artışla 17.239 tona kadar ulaştı.
- ICCO Tahmini: 2024/25’te küresel kakao fazlası 142.000 ton olacak, üretim 4,84 milyon tona çıkacak.
- Fon Pozisyonları: Londra piyasasında 10.771 net kısa pozisyon ile son 3 yılın zirvesine ulaşıldı.
Uzmanlara göre, yüksek üretim beklentisi ve zayıf tüketim talebi, kakao fiyatlarını kısa vadede baskı altında tutmaya devam edecek.
