Maliye 10 Bin Şirket Ortağını Mercek Altına Aldı: Hesap Hareketlerine İzahat Çağrısı

Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Vergi Denetim Kurulu (VDK), vergi beyanı ile harcama düzeyi arasında ciddi uyumsuzluk tespit edilen 10 bin büyük şirket ortağını “Yüksek Gelir Grupları Gözetim ve Uyum Programı” kapsamında izaha davet etti. 2023 ve 2024 yıllarında gelir vergisi beyannamesi vermemiş, buna rağmen lüks harcamalar gerçekleştiren bu kişilerden, banka hesaplarındaki para hareketleri ve kredi kartı harcamalarıyla ilgili açıklama isteniyor.

Beyanda Yok, Harcamada Var

VDK’nın risk analiz sistemiyle yaptığı incelemelerde, gelir beyanı bulunmayan ancak gayrimenkul ve araç gibi yüksek maliyetli alımlar gerçekleştiren kişiler belirlendi. Şirket ortaklarına tek tek ulaşılarak, yüz yüze görüşmelerle açıklama talep ediliyor. Harcamalarını makul şekilde izah edemeyenler için müfettişler tarafından rapor düzenleniyor.

Hedef Gönüllü Uyum, Ama Gerekirse İnceleme

VDK'nın amacı, kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında vergiye gönüllü uyumu artırmak. Ceza kesilmesi şu an gündemde değil. Ancak izah yapamayan ve uyum sağlamayanlar için vergi incelemesi başlatılabilecek.

Şirketten Sonra Ortaklar Gündemde

VDK daha önce 2024 yılı için 500 bin mükellef üzerinde analiz yapmış ve yaklaşık 40 bin şirketi riskli bularak izaha çağırmıştı. Şimdi ise büyük ölçekli şirketlerin (B1, B2, B3 kategorileri) ortakları da denetim kapsamına alındı. Bu kapsamda görevli vergi müfettişlerine, 3 Haziran 2025’e kadar tebligat ve görüşme çağrıları için, 30 Haziran 2025’e kadar da raporlama için süre verildi.

Bu Şirketler Hangi Kategoride?

• B1: Aktif büyüklüğü ya da satış ortalaması 1,3 milyar TL ve üzeri, özkaynakları 340 milyon TL ve üzeri ya da yıllık geliri 65 milyon TL üstü olanlar
• B2: Aktif büyüklüğü 350 milyon - 1,3 milyar TL arası, özkaynakları 90 - 340 milyon TL arası ya da geliri 17,5 - 65 milyon TL arası olanlar
• B3: Aktif büyüklüğü 120 - 350 milyon TL arası, özkaynakları 35 - 90 milyon TL arası ya da geliri 6 - 17,5 milyon TL arası olanlar

Vergi Ahlakı ve Şeffaflık Amaçlanıyor

Bu programla amaç, vatandaşların gelirlerine uygun vergi beyanında bulunmasını teşvik etmek ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelede kamuoyunda farkındalık yaratmak. Program aynı zamanda uzun yıllardır tartışılan “nereden buldun” sorusunu yeniden gündeme taşıyor.

Yeni Dönem Yaklaşıyor mu?

Uzmanlara göre bu uygulamalar, ileride şirketleri kar dağıtımına zorlayan yeni düzenlemelerin önünü açabilir. Hatta yıllardır hayata geçirilemeyen “Özel Gider Harcama Bildirimi” sisteminin yeniden gündeme gelmesi de mümkün.