Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), sadeleşme adımları kapsamında yabancı para zorunlu karşılık oranlarında yeni düzenlemelere gitti. Resmi açıklamaya göre, belirlenen yeni oranlar 16 Ocak 2026 tesis döneminden itibaren uygulamaya sokulacak.
Geçici Uygulama Uzatılmıyor
TCMB’nin yaptığı düzenlemeye göre:
- Yurt dışından doğrudan temin edilen uzun vadeli yabancı para yükümlülüklerdeki artış tutarına yıl sonuna kadar yüzde 0 zorunlu karşılık uygulanmasına ilişkin geçici hüküm bu yıl sonunda sona erecek.
- Bu uygulama uzatılmayacak, yıl sonrası için farklı bir muafiyet tanımlanmayacak.
Zorunlu Karşılık Oranlarında Sadeleşme: Bazı Oranlar Düşürüldü
Merkez Bankası, döviz tevdiat hesapları ile altın mevduat hesapları arasındaki zorunlu karşılık oran farklarını kaldırarak sadeleşmeye gitti.
Ayrıca:
- Uzun vadeli yabancı para mevduat dışı yükümlülüklerin zorunlu karşılık oranları düşürüldü.
- 2022’de zorunlu karşılık kapsamına alınan finansman şirketlerinin yurt içi bankalara olan yükümlülükleri yeniden kapsam dışına çıkarıldı.
Bu değişikliklerle birlikte, bankacılık sisteminde zorunlu karşılık uygulaması daha sade ve anlaşılır bir yapıya kavuştu.
Kredi Büyümesi Sınırlaması 1 Yıl Uzatıldı
Aynı tebliğ değişikliği kapsamında, finansal istikrarı desteklemek amacıyla uygulanan kredi büyümesi sınırlaması da 1 yıl daha uzatıldı. Böylece, kredi genişlemesinin makroekonomik dengeler doğrultusunda sürdürülmesi amaçlanıyor.
Döviz Mevduatlarında Yeni Zorunlu Karşılık Oranları
Sadeleşme kapsamında zorunlu karşılık oranlarında çeşitli güncellemeler yapıldı:
Döviz Mevduatı / Katılım Fonu
- Vadesiz ve 1 aya kadar vadeli hesaplarda: Oran %32’den %30’a kadar düşürüldü.
- Uzun vadeli döviz hesaplarında: Daha önce %22–28 aralığında olan oran %26 olarak güncellendi.
Kıymetli Maden Depo Hesapları
- Vadesiz ve 1 aya kadar vadeli hesaplarda: Oran %28’den %30’a kadar çıkarıldı.
- Uzun vadeli hesaplarda: Daha önce %24–28 olan oran %26 olarak belirlendi.
Yabancı Para Yükümlülüklerde Önemli İndirimler
Yabancı para yükümlülüklerde vadeye göre zorunlu karşılık oranları aşağı çekildi:
- 1 yıla kadar vadeli yükümlülüklerde: Oran değişmedi, %21 olarak korundu.
- 2 yıla kadar vadeli yükümlülüklerde: %16’dan %10’a kadar indirildi.
- 3 yıla kadar vadeli yükümlülüklerde: %11’den %8’e kadar düşürüldü.
- 5 yıla kadar vadeli yükümlülüklerde: %7’den %3’e kadar çekildi.
- 5 yıldan uzun vadeli yükümlülüklerde: Oran %5’ten %0’a düşürülerek tamamen kaldırıldı.
