Çin merkezli Temu ve Shein gibi platformların hızlı büyümesi, ülkeleri gümrüksüz online ticaret konusunda yeni adımlar atmaya yöneltiyor. Avrupa Birliği 2028’e kadar 150 Euro’luk muafiyet sınırını kaldırmayı planlarken, Türkiye’de de 30 Euro’luk gümrüksüz alışveriş limitinin sıfırlanması için hazırlık yapıldığı bildiriliyor.
Limitin kaldırılması halinde, online siparişlere mevcut tarifelerle birlikte KDV, ÖTV ve ek masraflar uygulanacak. Bu da yurtdışından yapılan küçük tutarlı alışverişlerin maliyetini artıracak.
Türkiye’de Çalışmalar Sürüyor
Ticaret Bakanlığı’nın üzerinde çalıştığı düzenleme ile, şu anda 30 Euro altındaki ürünlere uygulanan basit vergi sistemi kaldırılacak. Böylece her ürün, normal ithalat rejimine tabi olacak. Yani ürünün türüne göre gümrük vergisi belirlenecek, üzerine yüzde 20 KDV ve gerekiyorsa ÖTV eklenecek. Ayrıca damga vergisi ve gümrük sunum ücreti gibi ek masraflar da doğacak.
Kaynaklar, Çin merkezli e-ticaret sitelerinin Türkiye’ye aylık 300 milyon dolarlık satış yaptığına dikkat çekerek, mevzuata aykırı ürünlerin de bu yolla kolayca ülkeye girdiğini ifade etti.
AB ve Dünya’da Benzer Adımlar
AB, 150 Euro altı siparişler için muafiyeti 2028’de tamamen kaldırmayı planlıyor. Fransa ise bu tarihi daha da erkene çekmek için baskı yapıyor. Ayrıca AB’de paket başına ek işlem ücretleri getirilmesi de gündemde. Temu’nun AB’de 92 milyon, Shein’in ise 130 milyonun üzerinde kullanıcısı bulunuyor.
Endonezya, küçük işletmeleri korumak için Temu’yu uygulama mağazalarından kaldırırken, Türkiye de daha önce 150 Euro olan limiti 30 Euro’ya kadar düşürmüştü. Şimdi sırada bu limiti tamamen sıfırlamak var.
Türkiye’de Temu’nun Yükselişi
Temu, 2024’te Türkiye’de 7 milyon kullanıcıya sahipken, 2025 Temmuz’unda 29 milyon ziyaretçiye kadar ulaştı. Böylece Amazon Türkiye’yi geride bıraktı ve Hepsiburada’nın kullanıcı sayısına yaklaştı.
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, 2025’in ilk 6 ayında e-ithalat yüzde 65 artarak 155 milyar TL’ye kadar çıktı. Buna karşılık e-ihracat yalnızca yüzde 7,4 artış gösterdi.
Temu Neden Bu Kadar Ucuz?
Temu’nun düşük fiyatlarının arkasında birkaç faktör var:
- Üreticiden doğrudan tüketiciye satış yapılması
- Ölçek ekonomisi sayesinde maliyet avantajı
- Vergi ve gümrük muafiyetlerinden yararlanma
- Çin devletinin e-ihracata verdiği lojistik desteği
- Ucuz veya ücretsiz kargo imkânları
- Talep tahminini kolaylaştıran gelişmiş algoritmalar
Bu sayede platform, birçok ürünü maliyetine hatta zararına satarak pazar payını hızla büyütüyor.
