Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), erken emeklilik imkânı sağlayan yıpranma payı (Fiili Hizmet Süresi Zammı - FHSZ) uygulamasında önemli bir düzenlemeye gidiyor. Kurum, bazı işverenlerin uygun olmayan meslekleri bu kapsama dahil ettiğini tespit etmesi üzerine harekete geçti.
Risk Unsuru Taşımayan Meslekler Kapsam Dışına Alındı
SGK'nın yaptığı açıklamaya göre, aşçı, bekçi, çaycı, danışman, hizmetli ve sekreter gibi meslekler, fiilen tehlikeli ya da yıpratıcı çalışma koşulları içermediği gerekçesiyle yıpranma payı uygulamasının dışında bırakıldı.
Denetimlerle Ortaya Çıktı
Milliyet gazetesinin haberine göre, SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen denetimlerde, bazı iş yerlerinin yasa dışı şekilde düşük riskli meslek gruplarını FHSZ kapsamına aldığı tespit edildi. Bu tür yanlış bildirimleri engellemek amacıyla yeni bir elektronik sistem uygulamaya geçiriliyor.
Yeni Sistemle Bildirimler Takip Edilecek
Nisan 2025 itibarıyla devreye girecek düzenlemeyle birlikte, bazı meslek kodlarından yapılan hatalı bildirimler SGK sistemince otomatik olarak reddedilecek. Yanlış giriş yapan işverenler sistem üzerinden uyarı mesajı alacak. Böylece, sadece gerçekten tehlikeli işlerde çalışanlar bu haktan faydalanabilecek.
Şoförlük de Kapsam Dışında
Yeni düzenlemede şoförlük gibi genel meslekler de kapsam dışına alınacak. Ancak yangın söndürme aracı kullanan itfaiye şoförleri gibi mesleğin doğrudan tehlike içerdiği durumlarda yıpranma payı uygulanmaya devam edecek.
Gerçek Hak Sahipleri Korunacak
Düzenleme, aynı zamanda fiilen tehlikeli işte çalışan ancak yanlış meslek kodu nedeniyle hak kaybı yaşayan sigortalıların da mağduriyetini önlemeyi hedefliyor.
Yıpranma Payı (Fiili Hizmet Süresi Zammı) Nedir?
Halk arasında “yıpranma payı” olarak bilinen FHSZ, ağır, riskli ve yıpratıcı işlerde çalışan sigortalılara tanınan bir haktır. Bu hak sayesinde, söz konusu çalışanlar emeklilik yaşından ve prim gün sayısından indirim kazanarak daha erken emekli olabilirler.
Kimler Yararlanabilir?
FHSZ uygulamasından, 4/a (SSK) ve 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı olan ve fiilen ağır işlerde çalışanlar yararlanabilir. Bunlar arasında:
- Madencilik, çelik üretimi, kimya sanayi,
- Radyasyon ile çalışan personel,
- Polis, jandarma, itfaiye, arama-kurtarma ekipleri,
- Sağlık çalışanları (hemşire, eczacı vb.),
- Bazı adliye ve öğretmen kadroları gibi meslek grupları yer almaktadır.
