ABD ile Çin arasında İsviçre’nin Cenevre kentinde başlayan üst düzey ticaret görüşmeleri, beklenmedik bir gelişmeyle erken sona erdi. İddialara göre, Çin heyeti ilk toplantının ardından oturumu terk ederek otellerine döndü. Taraflardan ise henüz resmi bir açıklama gelmedi.
Görüşmelere ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng başkanlık etti. Sabah saatlerinde Birleşmiş Milletler’in Cenevre’deki büyükelçilik rezidansından çıkan iki heyet görüntülenmiş, bu da müzakerelerin başladığını teyit etmişti. Ancak birkaç saat sonra Çinli yetkililerin otellerine döndüğü bildirildi.
Taraflar Temkinli, Güven Bunalımı Sürüyor
Görüşmelere dair kamuoyuna açık ilk temaslar olumlu görünse de, Çin’in ABD’nin taleplerine karşı çıkması sürecin ne kadar kırılgan olduğunu ortaya koydu. ABD, Çin’den ticaret açığını azaltmasını, ekonomisini küresel tüketimle daha uyumlu hale getirmesini ve "merkantilist" politikalarından vazgeçmesini istiyor. Ancak bu talepler, Çin açısından iç politikada hassas reformları gerektiriyor.
Pekin ise, bu talepleri dış müdahale olarak görüyor ve ABD’nin gümrük vergilerini düşürmesini, ithalat taleplerinde netlik kazanmasını ve küresel düzeyde eşit bir aktör olarak kabul edilmesini istiyor.
Trump’tan Yeni Gümrük Vergisi Mesajı
ABD Başkanı Donald Trump, görüşmelerin Çin’in talebiyle başladığını iddia ederken, Çin bunun aksini savunuyor. Trump ayrıca Çin ürünlerine %80 oranında vergi uygulanmasının “uygun” olacağını belirterek, şimdiye dek uygulanan %145’lik gümrüğe göre daha düşük ama ciddi bir oran önerdi.
Ekonomistler, taraflar arasında süren güven krizinin derin olduğunu ve bu görüşmelerden büyük bir sonuç çıkmasının zor olduğunu ifade ediyor.
İsviçre Aracı Rol Üstleniyor
Görüşmelere ev sahipliği yapan İsviçre, taraflar arasında diplomatik bir köprü kurmaya çalışıyor. İsviçre Ekonomi Bakanı Guy Parmelin, her iki tarafla görüştüğünü ve diyaloğun başlamasını bile bir başarı olarak değerlendirdiğini söyledi. Parmelin, tarafların bir yol haritası belirlemesi durumunda tansiyonun düşebileceğini dile getirdi.
Görüşmelerin hafta sonu ya da pazartesiye kadar devam etmesi bekleniyor. Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng’in ayrıca Dünya Ticaret Örgütü Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala ile de bir araya gelmesi planlanıyor.
Vergi Muafiyeti Gündemde
Çin tarafının, ABD’nin bazı ülkelere verdiği 90 günlük vergi muafiyetinin kendilerine de tanınmasını isteyebileceği konuşuluyor. Bu olasılık ve görüşmelerin devam etme ihtimali, piyasalarda temkinli bir iyimserliğe yol açtı.
