ABD’nin Avrupa Birliği (AB) ile imzaladığı yeni ticaret anlaşması, Türk ihracatçılarını zor duruma soktu. AB ürünlerine uygulanan gümrük vergilerinin düşmesi, Türkiye’den yapılan ihracata ise ek vergi getirilmesi; tekstilden mobilyaya, otomotiv tedarik sanayinden kimyaya kadar birçok sektörde rekabet dezavantajı oluşturdu. AB ürünleri ABD pazarında en fazla %15 vergi ile satılacakken, Türkiye’den giden ürünlerde vergi yükü %34’e kadar çıkıyor.
En Yüksek Etki Tekstil, Mobilya ve Otomotivde
- Tekstil ihracatında toplam gümrük yükü %34’e kadar ulaştı.
- Mobilyada ek vergi ağustosta %15’ten %25’e çıktı, 2026’da %30’a kadar yükselecek.
- Bazı mutfak ürünlerinde %50 vergi iddiası var.
- Otomotiv tedarik sanayinde çelik ve alüminyum içeren parçalara %50 ek vergi uygulanıyor.
Sektör temsilcileri, “ABD pazarı tamamen kapanabilir” uyarısı yaptı.
TİM: Türkiye Ciddi Dezavantajda
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ABD–AB anlaşmasının Türkiye için ağır sonuçlar doğurduğunu belirterek şunları söyledi:
“Türkiye için minimum gümrük %15’e yükselirken, AB birçok üründe en fazla %15 tavan vergiden yararlanacak. Bu durum otomotiv, kimya, ilaç, tekstil, hazır giyim ve mobilya sektörlerini dezavantajlı konuma taşıyor.”
Gültepe ayrıca AB’nin ABD’ye büyük alım ve yatırım taahhütleri karşılığında vergi avantajı sağladığını, Türkiye’nin ise bunun dışında bırakıldığını söyledi.
Mobilyacılar: “ABD ile Acilen Müzakere Şart”
MOSFED Başkanı Ahmet Güleç, vergilerin giderek arttığını hatırlatarak:
“ABD pazarını tamamen kaybedebiliriz. Türkiye, müzakereleri hızlandırmalı.”
Tekstil: AB’ye Kayıyor, ABD Avantajı Kayboluyor
İTHİB Başkanı Ahmet Öksüz, ABD’deki vergi artışının dolaylı sonuçlarını şöyle açıkladı:
- ABD’ye ihracatta pay artarken, Çin gibi ülkelerin Avrupa’ya yönelmesi nedeniyle Türkiye’nin AB’ye ihracatı %2,2 geriledi.
- Tekstilin ABD’ye ihracatı Ocak–Ekim’de 650 milyon doları aştı; Türkiye ABD’nin 8. büyük tedarikçisi.
- Öksüz: “ABD ile Tercihli Ticaret Anlaşması yapılmalı. Bu, sektörün nefes borusu olur.”
Otomotiv: “Pazar Fiilen Kapanıyor”
TOBB Otomotiv Tedarik Sanayi Meclis Başkanı Alper Kanca, motor, şanzıman ve döküm parçalarının %50 ek vergiye tabi olduğunu söyledi. TOSB Başkanı Mehmet Dudaroğlu da:
“Vergiler kaldırılmazsa ABD pazarı fiilen kapanmış olacak.”
Rakamlar Uyarıyor: İhracat Düşüşte
- Ekim ayında ABD’ye ihracat %10 düşerek 1,9 milyar dolara geriledi.
- Ocak–Ekim döneminde toplam ihracat %2,5 azaldı ve 10,8 milyar dolarda kaldı.
- Türkiye, 2024’te ABD ile 33 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaştı.
- Uzmanlar, 100 milyar dolar hedefinin ek vergiler kaldırılmadan imkânsız olduğunu belirtiyor.
