Dünya Bankası, ekonomik büyümedeki yavaşlama ve artan petrol arzının etkisiyle küresel emtia fiyatlarının önemli ölçüde gerileyeceğini duyurdu. Banka tarafından yayımlanan Nisan 2025 Emtia Piyasaları Görünüm Raporu'na göre, emtia fiyatları 2026 yılında 2020’den bu yana en düşük seviyelere gerileyebilir.
Küresel Ekonomi Zayıflıyor, Emtia Fiyatları Düşüyor
Raporda, küresel ekonomik büyümedeki yavaşlamanın ve bol petrol arzının fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturduğu vurgulanırken, bu düşüşün kısa vadede enflasyon risklerini azaltabileceği, ancak gelişmekte olan ülkelerin üçte ikisinde ekonomik büyüme beklentilerini zayıflatabileceği belirtildi. Dünya Bankası, emtia fiyatlarının 2025’te %12,4, 2026’da ise %4,8 oranında düşmesini öngörüyor.
Enerji Fiyatlarında Sert Düşüş Bekleniyor
Rapora göre, enerji fiyatlarının bu yıl içinde %17,4 oranında gerilemesi ve böylece son 5 yılın en düşük seviyesine inmesi bekleniyor. 2026 yılı için ise %5,9’luk ek bir düşüş gerçekleşmesi tahmin ediliyor.
Brent tipi ham petrol fiyatlarının bu yıl ortalama 64 dolar, 2026’da ise 60 dolar seviyesine inmesi bekleniyor. Küresel petrol arzının, talebin günde 700 bin varil üzerine çıkması ve elektrikli araçların hızla yayılması, bu düşüşün başlıca nedenleri arasında gösteriliyor. Özellikle Çin’de, geçen yıl satılan yeni araçların %40’ından fazlasının bataryalı veya hibrit olması, petrol talebini azaltıyor.
Gıda Fiyatlarında da Düşüş Öngörülüyor
Raporda, gıda fiyatlarının 2025’te %7, 2026’da ise %0,9 oranında düşmesi bekleniyor. Ancak bu düşüşe rağmen, Birleşmiş Milletler, yüksek kırılganlığa sahip 22 ülkede yaklaşık 170 milyon kişinin akut gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulunuyor. Gıda fiyatlarındaki düşüş, daralan insani yardım bütçelerine rağmen insani krizlerin hafifletilmesine katkı sağlayabilir.
Altın Rekor Kırabilir
"Güvenli liman" olarak görülen altın içinse farklı bir tablo çiziliyor. Raporda, altın fiyatlarının bu yıl rekor kırmasının beklendiği ve 2026’da istikrara kavuşmadan önce yüksek seviyelerde kalmaya devam edeceği bildirildi. Altının, özellikle jeopolitik belirsizliklerin arttığı dönemlerde yatırımcılar için cazip hale geldiği ve fiyatlarının Kovid-19 öncesi ortalamanın %150 üzerinde seyrettiği kaydedildi.
Metallerde Gerileme Sürecek
Raporda ayrıca, endüstriyel metallerin fiyatlarının da önümüzdeki iki yılda düşeceği öngörülüyor. Bunun temel nedenleri arasında Çin'in emlak sektöründeki yavaşlama ve küresel ticaret gerilimleri yer alıyor.
Emtia Nedir ve Kaça Ayrılır?
Emtia, ticareti yapılabilen fiziksel malları ifade eder. Başlıca dört gruba ayrılır:
- Tarım Emtiaları: Buğday, mısır, pirinç, kahve, pamuk, şeker, soya.
- Enerji Emtiaları: Ham petrol, Brent petrol, doğal gaz, benzin.
- Metal Emtialar: Altın, gümüş, bakır, platin, alüminyum.
- Hayvansal Emtialar: Canlı sığır, domuz karkası, süt ürünleri.
Emtia yatırımları, fiziki alımların dışında vadeli işlemler, opsiyon sözleşmeleri, ETF’ler ve altın sertifikaları gibi türev araçlarla da yapılabilir.
