Uzun süredir yüksek faiz oranları ve sıkı para politikalarının etkisiyle durgun seyreden konut kredilerinde, son haftalarda yeniden hareketlilik başladı. Kamu bankalarının öncülüğünde yapılan 1-1,5 puanlık faiz indirimi, hem kredi hacminde hem de kredili satışlarda artış sinyali verdi.
Faizler Geriliyor, Talep Artıyor
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, konut kredisi bakiyesi son bir yılda yüzde 33,6, son bir ayda ise yüzde 2,5 oranında artarak 634 milyar liraya ulaştı. Böylece konut kredilerinin toplam tüketici kredileri içindeki payı yüzde 24,15’e kadar yükseldi.
Kamu mevduat bankaları, ağustos sonundan itibaren konut kredisi faizlerinde indirime giderken, özel bankalar da bu adımı izlemeye başladı. Kamu bankalarında aylık yüzde 2,69 – 2,79 seviyelerine çekilen faiz oranları, özel ve yabancı bankalarda da yüzde 3,19 – 3,79 aralığından yüzde 2,69 – 2,8 seviyelerine indi. Böylece piyasa genelinde kredi faizleri iki yılın en düşük seviyesine gerilemiş oldu. Her ne kadar önceki yıllarda görülen %1’in altındaki düşük faiz oranlarına henüz ulaşılamasa da son indirimler konut alımlarında “dipten dönüş” sinyali olarak değerlendiriliyor.
Bankaların Kredi Hacmi Genişliyor
BDDK verileri, kamu ve özel bankalar arasındaki kredi hareketliliğini de ortaya koydu.
- Kamu bankalarında konut kredisi bakiyesi son bir yılda yüzde 1,33 artış gösterdi ve toplam kredilerin yüzde 43’ünü oluşturdu.
- Yerli özel bankalarda bir ayda yüzde 4,03, yabancı bankalarda ise yüzde 3,18 oranında büyüme yaşandı.
- Son bir yılda yerli özel bankalarda konut kredisi artışı %50,3, yabancı bankalarda ise %60,3 olarak gerçekleşti.
Uzmanlara göre özel bankaların faiz indirimlerini hızla uygulamaya koyması, konut kredisi büyümesinde kamu bankalarını geride bırakmalarını sağladı.
Kredili Satışlar Yükselişte
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri de konut piyasasındaki toparlanmayı doğruluyor. Eylül ayında ipotekli konut satışları yıllık bazda yüzde 34,4 arttı, 2024’ün ilk 9 ayında ise artış oranı yüzde 76’ya kadar ulaştı. Böylece ipotekli konut satışlarının toplam satışlar içindeki payı yüzde 14,1’e kadar çıktı. Temmuzda bu oran yüzde 12,9’du, Aralık 2023’te ise yalnızca yüzde 4,4 seviyesindeydi. Uzmanlar, faiz indirimlerinin devam etmesi ve krediye erişimde kolaylaşma sağlanması durumunda konut satışlarında yeni rekorların kırılabileceğini belirtiyor.
Kredi Maliyetleri Hâlâ Yüksek
Her ne kadar faiz oranları düşüş eğiliminde olsa da, geri ödeme tutarları hâlâ oldukça yüksek. Bankaların hesaplamalarına göre, yüzde 2,69 faizle çekilen 10 milyon liralık konut kredisi, 120 ay (10 yıl) sonunda 33,7 – 40 milyon lira arasında geri ödeniyor.
İki Yılın En Düşük Faiz Seviyesi
Merkez Bankası verilerine göre, konut kredilerinin ağırlıklı ortalama faiz oranı yüzde 37,91’e kadar gerileyerek Eylül 2023’ten bu yana görülen en düşük seviyeye indi. Bu gelişme, toplam tüketici kredileri içinde konut kredilerinin payının yeniden artışa geçmesini sağladı. Uzmanlar, bu eğilimin devam etmesi halinde 2025 yılında konut kredisi piyasasında kademeli bir canlanmanın yaşanabileceğini öngörüyor.
