Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), blog sayfası Merkezin Güncesi üzerinden yayımladığı yeni analizde, 2025 yılında sanayi sektöründeki istihdamın azaldığını, buna karşılık hizmetler sektöründe artış yaşandığını duyurdu. Analiz, Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlandı.
Sanayi İstihdamı Azaldı, Hizmet ve İnşaatta Artış Var
TÜİK verilerine dayanan çalışmaya göre, 2024 Mayıs - 2025 Mayıs döneminde toplam istihdam %1,2 artarken;
- Sanayi sektöründe 157 bin kişilik (%3,1) azalma,
- Hizmetler sektöründe 258 bin kişilik (%2,9) artış,
- İnşaat sektöründe 83 bin kişilik (%4,6) artış yaşandı.
Analize göre bu durum, teknolojik gelişmeler, tüketici tercihlerindeki değişim ve küresel rekabet nedeniyle imalatın bazı ülkelerde kayması gibi nedenlerle uzun vadeli küresel eğilimlerle uyumlu.
Sanayide Azalma, Kalkınmanın Bir Parçası Olabilir
Merkez Bankası, sanayi istihdamındaki azalmanın ekonomik kalkınma sürecinin doğal bir sonucu olabileceğini belirtti. Yüksek gelirli ülkelerde hizmet sektörünün istihdamdaki payının daha büyük olduğu ve Türkiye’deki dönüşümün bu yapıya benzemeye başladığı ifade edildi.
İşini Kaybedenlerin %67’si Bir Yıl İçinde Yeniden İşe Girdi
SGK verilerine dayanan analizde, 2024 Mayıs ayında çalışmakta olup, Haziran ayında işten ayrılan 835 bin kişiden:
- %23’ü bir sonraki ay yeniden işe başladı
- %67’si bir yıl içinde yeniden istihdam edildi
Bu kişilerin bir kısmı kamu hizmetine geçti, kendi işini kurdu ya da emekli oldu. Bu nedenle, istihdam edilmeyen %33’lük kesimin tamamının işsiz olduğu söylenemez.
İmalat Sanayiinde İşe Dönüş Oranı Yüksek
İmalat sanayiinde çalışırken işten ayrılan 172 bin kişiden 117 bini (%68) bir yıl içinde tekrar iş buldu. Bu oran, genel ortalama ile uyumlu bulundu ve sanayideki istihdam kaybının kalıcı işsizlik yaratma riskinin düşük olduğunu gösterdi.
İmalattan ayrılan 117 bin kişinin;
- 47 bini yeniden imalatta çalıştı
- 34 bini hizmet sektörüne geçti
- 23 bini sanayinin farklı alt alanlarına yöneldi
- 10 bini inşaat sektöründe işe başladı
2024, İşten İşe Geçişin En Yüksek Olduğu Yıl Oldu
İşten ayrılanların yeniden işe girme oranı %67 ile önceki yıllara kıyasla en yüksek seviyeye ulaştı. Pandemi sonrası toparlanma yılı olan 2020 hariç tutulduğunda, 2024 yılı iş gücü hareketliliği açısından ön plana çıktı.
Genel Değerlendirme:
Analiz şu sonuçlara dikkat çekti:
- 2025 yılında sanayide istihdam azaldı, hizmetlerde ise arttı
- Bu eğilim ekonomik gelişmişlik ile paralel seyrediyor
- İşgücü piyasası dinamik; iş kaybı sonrası dönüş oranı yüksek
- Türkiye’nin istihdam yapısı, uzun vadede yüksek gelirli ülkelere benzerlik gösterebilir
