Kripto paralara yönelik düzenlemeler içeren kanun teklifi, kapsamlı bir araştırma ve dünya genelindeki uygulamaların incelenmesinin hemen ardından hazırlandı. Uzun süredir üzerinde çalışılan bu teklif, kripto varlıklara, hizmet sağlayıcılara yönelik düzenlemelerin yanı sıra, müşterilerin korunmasına yönelik önemli hükümler barındırıyor. İşte kripto varlıklara ilişkin kanun teklifiyle ilgili en çok merak edilen soru ve yanıtları...
1. Kripto Varlıklarla İlgili Yasal Altyapı Hangi Kanunda Oluşturulacak?
- Kripto varlıklar, Sermaye Piyasası Kanunu'nda tanımlanacak. Kanun teklifi, 30 Mayıs'ta Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşüldükten sonra TBMM Genel Kurulu'na sunulacak. Kabul edilmesi halinde, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe sokulacak.
2. Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Nasıl Faaliyet Gösterecek?
- Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının SPK'dan izin alması zorunlu hale gelecek. Ayrıca, bu sağlayıcıların bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları konusunda TÜBİTAK'ın belirlediği kriterlere uygun olması da gerekecek.
3. Fiyatlar Nasıl Oluşacak?
- Platformlarda fiyatlar serbestçe oluşacak. Platformlar, işlemlerin güvenilir, şeffaf ve adil bir şekilde gerçekleşmesi için gerekli gözetim sistemlerini kuracak ve piyasa bozucu eylemlerini önleyecek.
4. Cüzdan ve Fonlara İlişkin Kayıtlarda Hangi Esaslar Aranacak?
- Kripto varlık transferleri ve fon hesaplarına ilişkin kayıtlar, güvenli ve erişilebilir şekilde tutulacak. İşlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanacak.
5. Müşterilerin Kripto Varlıkları ve Nakitlerle İlgili Düzenlemeler Neler Olacak?
- Müşterilerin kripto varlıklarını kendi cüzdanlarında bulundurmaları esas olacak. Saklama hizmeti, yetkilendirilmiş bankalar veya kuruluşlar tarafından sunulacak ve müşterilere ait nakitlerin bankalarda tutulması zorunlu hale gelecek.
6. Yükümlülüklerin Yerine Getirilememesinden Kim Sorumlu Olacak?
- Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, hukuka aykırı faaliyetleri nedeniyle oluşacak zararlardan sorumlu olacak. Bilişim sistemlerinin işletilmesi ve bilgi güvenliği ihlalleri gibi konularda da sorumluluk taşıyacaklar.
7. Kripto Varlıklara El Konulabilecek mi?
- Müşterilerin kripto varlıkları, hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle haczedilemeyecek ve rehnedilemeyecek. Ancak, adli makamlarca el konulan varlıklar yetkilendirilmiş saklama hizmeti sağlayan kuruluşlarda muhafaza edilecek.
8. İzinsiz Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılığı Faaliyetinde Hangi Cezalar Verilecek?
- İzin almaksızın faaliyet gösterenler 3 ila 5 yıl hapis ve adli para cezası ile cezalandırılacak. Zimmete para geçiren yönetim kurulu üyeleri ise 8 ila 14 yıl hapis cezası alacaklar. Suçun hileli davranışlarla işlenmesi durumunda ceza 14 ila 20 yıl hapis ve yüksek adli para cezası olacak.
9. Kripto Varlık Platformlarından Vergi ya da Hizmet Bedeli Alınacak mı?
- Düzenlemeyle doğrudan bir vergilendirme getirilmemekte. Ancak platformların yıllık gelirlerinin %1’i SPK'ya ve %1’i TÜBİTAK'a hizmet bedeli olarak ödenecek.
10. Kanunun Yürürlüğe Girmesi Halinde Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar Ne Yapacak?
- Kanun yürürlüğe girdiğinde, mevcut hizmet sağlayıcılar bir ay içinde SPK'ya başvuruda bulunacak ve gerekli şartları yerine getirecek. Aksi takdirde üç ay içinde faaliyetlerini tasfiye edecekler.
- Yeni hizmet sağlayıcılar ise faaliyete başlamadan önce SPK'dan izin alacak.
- Yurt dışı merkezli hizmet sağlayıcılar, Türkiye'deki faaliyetlerini kanunun yürürlüğe girmesinden sonraki üç ay içinde sonlandıracak.
- Türkiye'de kripto varlık işlemleri için kullanılan ATM'ler de kanunun yürürlüğe girmesinden sonraki üç ay içinde kapatılacak.
Bu yeni düzenleme, kripto varlıkların tanımı ve kullanımına ilişkin yasal bir çerçeve oluşturmayı amaçlarken, yatırımcıları korumayı ve piyasanın düzenli işlemesini sağlamayı planlıyor.
