Türkiye’de 2024-2025 sezonunda zeytin üretimi tüm zamanların rekorunu kırdı. 3 milyon 750 bin tonla zirveye çıkan üretim, hem yurtiçinde hem de dünya genelinde arz fazlası oluşturdu. Bu bolluk, raflara da yansıdı. Geçtiğimiz yıl litre fiyatı 500-600 TL arasında olan natürel sızma zeytinyağı, bu yıl market kampanyalarıyla birlikte 200-250 TL’ye kadar geriledi.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Dr. Mustafa Tan, gelecek sezonun “yok yılı” olacağına dikkat çekerek tüketicilere, uygun fiyattan şimdiden zeytinyağı alma çağrısı yaptı.
Verim Düştüğünde Fiyatlar Artabilir
TÜİK’in ilk tahminlerine göre, 2025-2026 sezonunda zeytin üretiminin yüzde 40 azalarak 2 milyon 250 bin tona düşmesi bekleniyor. Üretimdeki bu düşüş, zeytinyağı fiyatlarını yeniden yükseltebilir.
Sadece Türkiye değil; İspanya ve Tunus gibi üretici ülkelerde de verim düşüşleri bekleniyor. Dr. Tan, İspanya’da çiçeklenme döneminin verimli başlamasına rağmen aşırı sıcaklar nedeniyle ürün kayıplarının yaşandığını, Tunus’ta da benzer sorunların görüldüğünü belirtti.
İhracat Kısıtlandı, Stoklar Arttı
Geçen yıl dünya genelinde kuraklık nedeniyle üretim düşerken Türkiye'deki yüksek verim, büyük bir ihracat fırsatı yarattı. Ancak ihracat hızının yavaşlamasıyla birlikte sezon başı devreden stoklar arttı.
Fiyatlar Tüketici İçin Uygun Ama Üretici Zorlanıyor
Dr. Tan, mevcut fiyatların tüketici için avantajlı olduğunu ancak üretici açısından sürdürülebilir olmadığını belirtti. “Üretici maliyetleri 200-250 TL seviyelerinde. Fiyatlar yarıya düşünce üreticinin üretme isteği azalıyor. Eğer sadece tüketici memnun edilirse, zeytincilik sürdürülemez hale gelir” dedi.
Çözüm: Tüketimi Artırmak ve Destekleri Sürdürmek
Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağında yakaladığı başarıyı devam ettirebilmesi için devlet desteklerinin artarak sürmesi gerektiğini vurgulayan Tan, “Kişi başı zeytinyağı tüketimi yılda 2 litre civarında. Bu oranı 4-5 kilograma çıkarmalıyız. Aynı şekilde sofralık zeytin tüketimini de ikiye katlamalıyız. Ancak böylelikle fiyat dengesi ve sürdürülebilir üretim sağlanabilir” şeklinde konuştu.
