Karadeniz Bölgesi’nde Nisan ayında yaşanan zirai don, fındık üretiminde büyük kayıplara yol açarken, fındık fiyatlarını da hızla yukarı taşıdı. Üretici ve sanayiciler zorlu bir sezonun eşiğinde. Serbest piyasada fındık fiyatı son haftalarda %60’a varan artışla 230 TL bandına kadar ulaştı. Uzmanlar, fiyatların 250 TL'yi aşabileceği uyarısında bulunuyor.
Ordu’da Hasar Yüzde 100’e Ulaştı
Ordu ve çevresinde yapılan hasar tespit çalışmalarına göre, 500 rakım üzerindeki alanlarda %50’ye, 700 rakım üzerindeyse %100’e varan kayıplar yaşandı. Giresun Ziraat Odası eski Başkanı Özer Akbaşlı, “Bahçeler simsiyah. Fındığın %30’unu sağlayan Ordu’daki bu kayıp, tüm Türkiye’yi etkiler” dedi.
Fındık 220 TL'yi Zorluyor
12 Nisan’daki donun ardından panik alımlar yaşanırken, fiyatlar hızla yükseldi. Nisan başında 130-140 TL aralığında seyreden fındık, serbest piyasada 220 TL'yi zorluyor. TMO’nun 60 bin tonluk satışı fiyatları bir miktar düşürse de, arz-talep dengesizliği devam ediyor.
Rekolte 500 Bin Tonun Altına Düşebilir
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk’e göre, 2025-2026 sezonu için rekolte 500 bin tonun altına gerileyebilir. Arslantürk, “TMO, elindeki 30 bin tonluk fındığı dikkatli kullanmalı, Haziran’a kadar satışa çıkmamalı” uyarısında bulundu.
Emanet Fındıkta Gerginlik
Üreticilerin emanete bıraktığı fındıkların satılmış olması, yeni fiyatlarla geri alınmasını zorlaştırıyor. Bu durumun bazı firmaları ciddi zararla karşı karşıya bırakabileceğini belirten Akbaşlı, "Depolardaki ürün 125 TL’den alındı, şimdi 200 TL'ye geri verilmesi bekleniyor" dedi.
TMO’ya Yoğun Talep
Üretici ve tüccar Osman Çakmak, TMO’nun elinde 2022 mahsulünden yaklaşık 70-80 bin ton fındık bulunduğunu, bu ürüne yoğun talep olduğunu ve depolarda uzun kuyruklar oluştuğunu söyledi. Şu an yalnızca ödeme yapanlara teslimat yapıldığını, yeni satışlar için bakanlık kararının beklendiğini dile getirdi.
Avrupa Pazarı Riskte
Durak Fındık Sanayi A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Kadir Durak ise yüksek fiyatların Türkiye'nin ihracat pazarlarında rekabet gücünü zayıflattığını ve Avrupa’nın alternatif ülkelere yönelmeye başladığını söyledi. Amerika, Şili ve İtalya gibi üretici ülkeler Türk fındığına alternatif olarak görülmeye başlandı.
Kahverengi Kokarca Tehlikesi
Durak ayrıca kahverengi kokarca zararlısının fındık üzerindeki etkisine dikkat çekti. Zararlıyla etkin mücadele edilmemesi halinde ürün kaybının daha da artabileceğini ve üreticinin motivasyonunun kırılacağını vurguladı.
Fiyat 300 TL’ye Kadar Yükselebilir
Sektör temsilcilerine göre, fiyatlar bu gidişle 250 TL'yi aşabilir, bazı uzmanlara göre 300 TL ihtimali bile göz ardı edilmemeli. Çakıldak türü fındık 230 TL’ye kadar alıcı bulurken, sahil kesimindeki ürünler 210-215 TL’den işlem görüyor.