Yüksek vergiler, düşük alım gücü ve taksit sınırlamaları, Türkiye'de kayıt dışı cep telefonu kullanımını artırmış durumda. Şu anda kayıt dışı cep telefonu sayısının 3,5 milyonu aştığı tahmin ediliyor. Bu durum, devletin yıllık 30 milyar TL’nin üzerinde vergi kaybına uğramasına neden oluyor.
Vergiler ve Taksit Sınırlamaları Kayıt Dışılığı Artırıyor
MOBİSAD Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, yüksek vergi oranları ve taksit sınırlamalarının vatandaşları kayıt dışı yöntemlere yönlendirdiğini ifade etti. Cep telefonlarına uygulanan vergiler arasında yüzde 50 ÖTV, yüzde 20 KDV, yüzde 12 TRT bandrolü ve yüzde 1 Kültür Bakanlığı payı bulunuyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) kararına göre, fiyatı 12 bin TL üzerindeki telefonlar için yalnızca 3 ay taksit yapılabiliyor. Bu durum, vatandaşların uygun fiyatlı telefonlara ulaşmasını da zorlaştırıyor.
Kayıt Dışı Cihazlar Sektörü Zorluyor
Türkiye'de kayıtlı cep telefonu satışlarının 10 milyon adet seviyesine gerilediği belirtiliyor. Ancak kayıt dışı cihazlarla birlikte toplam rakam 5 milyona kadar varıyor. Bu durum hem sektörün büyümesini engelliyor hem de devlete ciddi bir vergi kaybı yaratıyor. MOBİSAD verilerine göre, ortalama bir cep telefonunun fiyatı 17 bin TL iken bunun 8 bin 650 TL’si vergiden oluşuyor.
MOBİSAD’dan Çözüm Önerileri
Turnacı, kayıt dışı cep telefonlarını önlemek ve vergi gelirlerini artırmak için şu önerilerde bulundu:
ÖTV oranlarının düşürülmesi: ÖTV’nin yüzde 50 yerine yüzde 20 seviyelerine kadar çekilmesi, kayıt dışı cihazlara olan talebi azaltabilir.
Taksit sınırının artırılması: Taksit sınırının 12 bin TL’den 30 bin TL’ye kadar çıkarılması, vatandaşların daha kaliteli telefonlara erişimini kolaylaştırabilir.
Sistem Açıkları Kayıt Dışılığı Tetikliyor
Turnacı, bazı tüketicilerin sistemdeki açıkları kullanarak vergi ödemekten kaçındığını belirtti. Örneğin, yurt dışından getirilen telefonlarda "ana kart değişim belgesi" kullanılarak yüksek IMEI harçlarından kurtulmak mümkün oluyor. Bu yöntemi kullananların sayısının son bir yılda 8 bine ulaştığı ifade ediliyor.
Çözüm: Vergi Düzenlemesi ve Daha Esnek Taksit Seçenekleri
MOBİSAD, yüksek vergi oranlarının ve kısıtlı taksit seçeneklerinin, vatandaşları kayıt dışı cihazlara yönlendirdiğini belirtiyor. Bu alanda yapılacak düzenlemelerin, hem sektörün büyümesine hem de devletin vergi gelirlerinin artmasına katkı sağlayacağı vurgulanıyor.
