Türkiye’de uygulanan sıkı para politikası ve ekonomik dengelenme süreci, ticari kredi yapısında önemli değişikliklere yol açtı. Özellikle KOBİ’ler için kredi maliyetleri artarken, enflasyon beklentilerindeki iyileşme bankaların taksitli ticari kredilerde vade uzatmaya yönelmesini sağladı.
Kısa Vadeli Kredilerin Payı Son Yılların En Düşük Seviyesinde
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Haziran 2023’te TL cinsi sabit faizli taksitli ticari kredilerin yüzde 30’a yakını kısa vadeli iken bu oran Ağustos 2025 itibarıyla yüzde 21,7’ye kadar geriledi. Aynı dönemde orta ve uzun vadeli kredilerin payı yüzde 70’ten 78’in üzerine kadar çıktı.
Merkez Bankası’nın yayımladığı Finansal İstikrar Raporu’nda da benzer bir eğilim vurgulandı. Raporda, enflasyon beklentilerindeki düşüş ve fonlama maliyetlerindeki iyileşmenin bankaların daha uzun vadeli ve sabit faizli kredi verme iştahını artırdığı ifade edildi.
Orta ve Uzun Vadeli Kredilerde Faizler Geriliyor
Bankacılık sektörü kaynaklarına göre, TL cinsi taksitli ticari kredilerde 24 aya kadar olan vadelerde faizler yüzde 34-37 bandına kadar düştü.
- 1 yıldan uzun vadeli krediler genellikle yüzde 38-39 seviyelerinde fiyatlanıyor.
- Borçlu cari hesaplar ise yüzde 42’den başlayarak yüzde 47’ye kadar çıkabiliyor.
Uzmanlar, enflasyon beklentileri düştükçe ve politika faizi kademeli olarak indirildikçe orta ve uzun vadeli kredi kullanımının daha da artmasını bekliyor.
Ticari Kredi Büyüme Hızı Yavaşladı
Merkez Bankası verileri, ticari kredi büyüme hızının makroihtiyati önlemler ve yüksek faizlerin etkisiyle gerilediğini gösteriyor.
- 19 Eylül ile biten haftada ticari kredilerde 13 haftalık yıllıklandırılmış büyüme yüzde 20,38’e düştü (önceki hafta %21,23).
- Mart başında bu oran %35’e yaklaşmıştı.
Toplam kredi büyüme hızı ise %29,25 ile %30’un hemen altında seyrediyor. Tüketici kredileri ise yüksek faiz ve düzenlemelere rağmen daha yavaş bir ivmeyle büyümeyi sürdürüyor; eğitim harcamalarının etkisiyle eylül boyunca %40’ın üzerinde seyretti.
KOBİ’ler İçin Çelişkili Görünüm
Mikro işletmelerde kredi büyümesi enflasyonun gerisinde kalırken, daha büyük KOBİ’ler krediye erişebilse de takipteki alacaklarındaki artış sorun olmaya devam ediyor. Bu tablo, sıkı para politikasının etkilerinin işletme ölçeğine göre farklılaştığını gösteriyor.
